Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.)
W myśl art. 6 ust. 1 ustawy powołanej powyżej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: (...)
5) osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nim współpracującymi;(...)
Zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych „za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
- Osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej i innych przepisów szczególnych;
- Twórcę i artystę;
- Osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:
- W rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
- Z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczona odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
- osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.
Sytuację zbiegów tytułów do ubezpieczeń społecznych reguluje art. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych powołanej powyżej.
Zgodnie z art. 9 ust. 4 c osoby prowadzące pozarolniczą działalność, o której mowa art. 8 ust. 6 pkt 1, mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury.
W sytuacji gdy dana osoba ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, a także prowadzi jednocześnie inną pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (np. osoba jest wspólnikiem w spółce jawnej) od 1 stycznia 2008 r. będzie obowiązkowo podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (zmiana wprowadzona przez przepis art. 8 ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw - Dz. U. nr 115 poz. 791).
Zgodnie z argumentacją przytoczoną powyżej w sytuacji zbiegu tytułów do ubezpieczenia społecznego: pozarolniczej działalności gospodarczej, innej działalności pozarolniczej (w opisanej sytuacji posiadanie statusu wspólnika w spółce jawnej) oraz w sytuacji równoczesnego uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, przedsiębiorca będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie art. 9 ust. 4 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do czasu ustalenia prawa do emerytury.
Takie stanowisko zajął Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie w decyzji nr 1428/2014 z dnia 18 grudnia 2014 roku.
Serwis ZUSiK.pl