Od 1 października 2017 r. zostanie przywrócony wiek emerytalny obowiązujący przed dniem 1 stycznia 2013 r. Oznacza to, że kobiety będą mogły przechodzić na emeryturę po ukończeniu 60 lat, a mężczyźni po ukończeniu 65 lat.

Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Najważniejsze zmiany wprowadzone do ustawy emerytalnej polegają na obniżeniu stażu wymaganego od kobiet do uzyskania najniższej emerytury, a także na wydłużeniu możliwości otrzymania emerytury nauczycielskiej. Niekorzystną zmianą jest likwidacja prawa do skorzystania z emerytury częściowej.

Nowela ustawy emerytalnej w swojej najważniejszej odsłonie zakłada obniżenie wieku emerytalnego. Obecnie wiek ten jest podwyższany sukcesywnie od 1 stycznia 2013 r.

Od 1 października 2017 r. powszechny wiek emerytalny zostanie obniżony do wieku, który obowiązywał przed 1 stycznia 2013 r., tj. do 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn. W takim wieku będą mogły przychodzić na emeryturę zarówno osoby, które nowy, obniżony wiek emerytalny ukończą po wejściu w życie nowych regulacji, jak i osoby, które obniżony wiek ukończyły (lub ukończą) przed 1 października 2017 r., a więc w okresie, gdy obowiązywał podwyższony wiek. Jeśli nie mają przyznanej emerytury z tytułu ukończenia podwyższonego wieku (w szczególności dlatego, że dotychczas go nie ukończyły), będą mogły uzyskać emeryturę z tytułu ukończenia wieku emerytalnego obniżonego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. ZUS przyzna im wtedy to świadczenie od miesiąca zgłoszenia wniosku, nie wcześniej niż od 1 października 2017 r.

Od 1 października 2017 r. ZUS będzie również przyznawał emeryturę z urzędu tym osobom, które ukończyły wiek emerytalny i pobierają rentę z tytułu niezdolności do pracy. Zasada ta nie będzie jednak dotyczyła rencistów, którzy w dniu wejścia w życie nowelizacji (1 października 2017 r.) będą już mieli ustalone prawo do okresowej renty z tytułu niezdolności do pracy (nie mając prawa do emerytury). Osoby te zachowają uprawnienia do tego świadczenia do dnia osiągnięcia „podwyższonego” wieku emerytalnego obowiązującego obecnie w zależności od roku i kwartału, w którym się urodzili, chyba że przed tym dniem utracą prawo do renty, np. w związku z ustaniem niezdolności do pracy lub zgłoszeniem wniosku o emeryturę. Taki wniosek mogą zgłosić po osiągnięciu obniżonego wieku emerytalnego, aż do końca miesiąca, w którym ukończą podwyższony wiek emerytalny, obowiązujący przed 1 października 2017 r.

Kobiety, które przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego, po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego, razem z emeryturą z I filaru, mogą nabyć prawo do okresowej emerytury kapitałowej (z II filaru) na okres do ukończenia powszechnego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w tym samym roku i kwartale. Świadczenie to przysługuje im wówczas, gdy kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS równa jest co najmniej 20-krotności dodatku pielęgnacyjnego. W związku z obniżeniem wieku emerytalnego, od 1 października 2017 r. kobiety będą nabywały prawo do okresowej emerytury kapitałowej już po ukończeniu 60 lat. Nowo przyznane świadczenie będzie im przysługiwało do ukończenia obniżonego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzn (65 lat).

Wejście w życie ustawy obniżającej wiek emerytalny nie skróci okresu uprawnień do okresowej emerytury kapitałowej tym kobietom, które prawo do tego świadczenia uzyskały lub uzyskają w czasie obowiązywania podwyższonego wieku emerytalnego (przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w tym samym roku i kwartale). Kobiety zachowają prawo do emerytury do czasu ukończenia wieku, chyba że wcześniej prawo to wygaśnie z innych powodów (np. w wyniku wyczerpania środków na subkoncie). Wtedy środki pozostające jeszcze na subkoncie zasilą emeryturę z I filaru, która zostanie na nowo obliczona z uwzględnieniem aktualnej kwoty składek emerytalnych oraz nowej wartości średniego dalszego trwania życia (ustalonej dla wieku „męskiego”). Ustawa obniżająca wiek emerytalny przewiduje jednak dla tych kobiet możliwość wcześniejszego przeliczenia emerytury z FUS (z tzw. I filaru).

Ustawa obniżająca wiek emerytalny przewiduje likwidację emerytury częściowej przysługującej osobom z długim stażem ubezpieczeniowym, które ukończyły 62 lata (kobieta) i 65 lat (mężczyzna), a nie osiągnęły jeszcze podwyższonego wieku emerytalnego. W praktyce świadczenie to mogą obecnie uzyskać mężczyźni po ukończeniu wieku 65 lat. W związku z tym, że ustawa z 16 listopada 2016 r. obniży dla nich powszechny wiek emerytalny właśnie do 65 lat, ustawodawca uznał za zbędne utrzymywanie w systemie emerytalnym świadczenia z takim samym warunkiem wieku.

Nowe przepisy gwarantują uzyskanie emerytury częściowej przez tych mężczyzn, którzy warunki do jej przyznania spełnią przed wejściem w życie ustawy, nawet jeśli wniosek o to świadczenie zgłoszą później. Uprawnienia zachowają też oczywiście ci, którym już przyznano emeryturę częściową (lub uzyskają to świadczenie przed wejściem w życie omawianej nowelizacji). Będą oni mogli pobierać emeryturę częściową aż do czasu przejścia na pełną emeryturę.

Nowela ustawy wprowadzi również wiele innych rozwiązań związanych z obniżeniem powszechnego wieku emerytalnego. Należy do nich zaliczyć przede wszystkim:

● zagwarantowanie uprawnień do emerytur pomostowych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych oraz zasiłków i świadczeń przedemerytalnych do czasu ukończenia obecnie obowiązującego podwyższonego wieku emerytalnego,

● przedłużenie do 31 sierpnia 2018 r. możliwości ubiegania się o emeryturę nauczycielską przysługującą bez względu na wiek na podstawie Karty Nauczyciela,

● przywrócenie dla wszystkich kobiet wymogu posiadania co najmniej 20-letniego okresu składkowego i nieskładkowego (zamiast obecnie obowiązującego odpowiednio podwyższonego wieku),

● skrócenie okresu opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne przez wójta, burmistrza i prezydenta miasta za kobiety pobierające świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekunów,

● zagwarantowanie ochrony przedemerytalnej do czasu ukończenia odpowiednio podwyższonego wieku emerytalnego.

Serwis ZUSiK.pl